Τι ανατροπές φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο

Η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών παρουσίασε το νέο φορολογικό σύστημα με το οποίο θα υπόκεινται σε φορολόγηση τα φετινά έσοδα

Με βασικό στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αλλάζει ο τρόπος φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων και αυτό θα αποφέρει επιπλέον έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό. 

Παράλληλα όμως όπως δήλωσε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης “προχωρούμε με πνεύμα δικαιοσύνης και κοινής λογικής στην εφαρμογή ενός νέου, δίκαιου συστήματος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών στο πνεύμα αντίστοιχων ρυθμίσεων που ισχύουν σε προηγμένες χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία σήμερα, το 71 % των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό, ενώ το 4% πληρώνει το 50 % των φόρων από τη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογούμενων.”

Το νομοσχέδιο προβλέπει τη θέσπιση ενός ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος, το οποίο θα ισούται με τον ετήσιο κατώτατο μισθό για 14 μήνες. Αυτό ανέρχεται στα 10.920 ευρώ μετά από 6 χρόνια λειτουργίας και αυξάνεται στα 14.196 ευρώ μετά από 12 χρόνια λειτουργίας. Το ποσό αυτό αυξάνεται κάθε τρία χρόνια κατά 10%, εκτός από τα πρώτα τρία χρόνια, και εξαρτάται επίσης από τις αμοιβές του προσωπικού που απασχολείτε, καθώς και από τον μέσο όρο τζίρο του ΚΑΔ του κλάδου της προηγούμενης χρονιάς. Αγρότες και αμειβόμενοι με μπλοκάκια εξαιρούνται από αυτές τις διατάξεις.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες λοιπόν θα έχουν κίνητρο να δηλώνουν τα παραπάνω ποσά, καθώς όσοι εμφανίζουν κέρδη υψηλότερα από το ελάχιστο φορολογητέο όριο θα απαλλάσσονται αυτομάτως από το 50% του φόρου επιτηδεύματος. Σε αντίθετη περίπτωση, η έκπτωση θα είναι 25%. Το ύψος του ελάχιστου εισοδήματος θα είναι ευέλικτο, δηλαδή, αν ο επαγγελματίας μπορεί να αποδείξει ότι είχε χαμηλότερα εισοδήματα λόγω ανωτέρας βίας, στρατιωτικής θητείας, νοσηλείας σε νοσοκομείο, φυλάκισης ή άλλων παρόμοιων περιστάσεων, θα φορολογείται με βάση αυτήν την πραγματική εισοδηματική κατάσταση.

Το ελάχιστο εισόδημα υπολογίζεται με αύξηση 10% ανά τριετία από την έναρξη της εργασίας, με μέγιστο όριο τριετίες. Συμπεριλαμβάνονται τα μισθώματα, χωρίς διακοπή εργασίας.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες με αναπηρία άνω του 80% ή κύρια κατοικία σε μικρά χωριά και νησιά, έχουν έκπτωση 50% στο φόρο. Για νεοφυείς επιχειρήσεις, ο φόρος είναι 0 ευρώ τα πρώτα 2 χρόνια, με μείωση 25% το 3ο έτος, 50% το 4ο και 75% το 5ο.

Με το νέο σύστημα, περίπου 70% των επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων θα πληρώνουν φόρο από 0 έως 3.000 ευρώ, και το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί σταδιακά.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρη Θεοχάρη, περίπου 473.000 φορολογούμενοι αναμένεται να έχουν μέση αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεών τους κατά 1.444 ευρώ, 124.000 φορολογούμενοι καμία αλλαγή, ενώ 138.000 ελεύθεροι επαγγελματίες αναμένεται να έχουν μέση μείωση του φόρου κατά 560 ευρώ.

Η αρχική εκτίμηση για  το νέο σύστημα λέει ότι  περίπου το 50% των φόρων θα καταβάλλεται από το 12% των φορολογουμένων, σε σύγκριση με το παρόν 4%.

Το νομοσχέδιο Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περιλαμβάνει και αρκετές ψηφιακές παρεμβάσεις όπως οι παρακάτω: 

☑️Εντός του 2024, γίνεται υποχρεωτική η ανάρτηση εσόδων και δαπανών στο MyData. Τα εισοδήματα πρέπει να είναι ίσα ή μεγαλύτερα από τα έξοδα που καταχωρούνται. Οι μη καταχωρημένες δαπάνες δεν θα αναγνωρίζονται.

☑️Το 2024 γίνονται υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Έως τότε, προσφέρονται κίνητρα για την υιοθέτησή τους, όπως γρηγορότερες επιστροφές φόρων, παραγραφή φορολογικών υποθέσεων σε 3 χρόνια και υπεραποσβέσεις για τεχνολογικό εξοπλισμό στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τιμολόγια που διαβιβάζονται στο myDATA.

☑️Επιλεγμένες επιχειρήσεις υποχρεούνται να διατηρούν ψηφιακό πελατολόγιο, βάσει αξιολόγησης κινδύνου.

☑️Απαγορεύεται η χρήση μετρητών για τις αγοραπωλησίες ακινήτων, με το τίμημα να πληρώνεται μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Συμβάσεις που περιλαμβάνουν πληρωμές με μετρητά είναι άκυρες, και η μεταβίβαση απαγορεύεται. Για τους παραβάτες επιβάλλεται πρόστιμο 10% της μετρητής πληρωμής, τουλάχιστον 10.000 και έως 500.000 ευρώ, για κάθε παραβίαση.

☑️Τα κοινωνικά και προνομιακά επιδόματα (π.χ. παιδικά επιδόματα, επίδομα γέννησης, ανεργίας) θα πληρώνονται μέσω χρεωστικών καρτών, με την υποστήριξη των POS μηχανών, για να αποτραπεί η παράνομη απορρόφηση των επιδομάτων.

☑️Το πρόστιμο για αγορές άνω των 500 ευρώ με μετρητά αυξάνεται από 100 ευρώ σε τιμή ίση με το διπλάσιο της αξίας της απόδειξης.

☑️Όλες οι επιχειρηματικές συναλλαγές που αφορούν προϊόντα που επιβαρύνονται με ειδικό φόρο κατανάλωσης, φόρο κατανάλωσης και τέλος ταξινόμησης πρέπει πλέον να πραγματοποιούνται αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Αυτό το μέτρο ισχύει για όλες τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως του ποσού της συναλλαγής, και καλύπτει είτε εθνικές είτε διεθνείς συναλλαγές. 

☑️Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις: Το τέλος παρεπιδημούντων, ποσοστό 0,5% των εσόδων, επεκτείνεται σε όλες τις βραχυχρόνιες ενοικιάσεις και εισπράττεται από όλους τους φορείς στον κλάδο μέσω ειδικής πλατφόρμας, χωρίς να εξαρτάται από τον αριθμό των ακινήτων.

☑️Φυσικά πρόσωπα με τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να εγγραφούν ως επιχείρηση (με σχετικές ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).

☑️Ο φόρος διαμονής σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια καταργείται και αντικαθίσταται από το "τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση", το οποίο επιβαρύνει επιπλέον τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ ανά ημέρα.

☑️ Οι κυρώσεις για τη μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης γίνονται αυστηρότερες. Το νέο πρόστιμο, το οποίο ισχύει ανά φορολογικό έτος, ανέρχεται στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους, με ελάχιστο ποσό €5.000. Σήμερα, το πρόστιμο για τη μη εγγραφή είναι οριζόντιο και ανέρχεται σε €5.000, επιβάλλεται στον διαχειριστή, ανεξαρτήτως εάν είναι ο ιδιοκτήτης, ο εκμισθωτής ή ένα τρίτο πρόσωπο.

☑️ Κάθε μίσθωση διαρκεί έως 60 ημέρες, χωρίς περιορισμό εντός του χρόνου. Ο νέος ορισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι: "Βραχυχρόνια μίσθωση είναι η ενοικίαση ή υπεκμίσθωση ακινήτου για λιγότερο από 60 ημέρες, χωρίς περιορισμό εντός του χρόνου και χωρίς παροχή άλλων υπηρεσιών εκτός από τη διαμονή και την παροχή κλινοσκεπασμάτων."

☑️Αν όλα τα διαμερίσματα μιας πολυκατοικίας ή ενός συγκροτήματος κατοικιών ενοικιάζονται για βραχυχρόνια μίσθωση, θεωρούνται τουριστικό κατάλυμα και πρέπει να έχουν την ανάλογη άδεια.

☑️Διακοπή συνεργασίας εταιριών καυσίμων με λαθρεμπορία.

☑️Μπόνους έως 3.000 € για αναφορά παραποιημένων ταμειακών μηχανών μέσω "Appodixi": Οι πολίτες που αναφέρουν παραποιημένες ταμειακές μηχανές μέσω της εφαρμογής "Appodixi" μπορούν να λάβουν ανταμοιβή έως 10 φορές την αξία της συναλλαγής για την οποία κάνουν την αναφορά, με ελάχιστο 100 € και μέγιστο 3.000 €. Η αμοιβή καταβάλλεται μόνο αν υπάρχει έλεγχος και πρόστιμο επιβλήθηκε στην επιχείρηση για παραβίαση της ταμειακής.

Οι τέσσερις υπόλοιπες παρεμβάσεις που εξελίσσονται κανονικά και δεν συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο καθώς δεν απαιτούν νομοθετική επέμβαση είναι οι εξής:

• Η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS

• Η επέκταση της υποχρέωσης κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς

• Η ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής που θα γίνει πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και θα εφαρμοστεί πλήρως μέχρι το τέλος του έτους.

• Τα υποχρεωτικά ηλεκτρονικά τιμολόγια που αναμένεται να εφαρμοστούν εντός του 2024, καθώς έχει υποβληθεί αντίστοιχο αίτημα στην ΕΕ.